top of page

Konflikt lojalności - zrozumienie i pomoc

Zaktualizowano: 16 sty

Konflikt lojalności to zjawisko, w którym dziecko odczuwa wewnętrzny przymus wyboru między rodzicami pozostającymi w konflikcie. Sytuacja ta często pojawia się w trakcie sporów opiekuńczych, zwłaszcza gdy relacje między rodzicami są napięte, a dziecko zostaje wciągnięte w konflikt. Taki stan może mieć negatywny wpływ na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka, dlatego tak istotne jest jego rozpoznanie i odpowiednia interwencja.


Czym jest konflikt lojalności?


Konflikt lojalności występuje, gdy dziecko czuje, że musi opowiedzieć się po jednej ze stron – matki lub ojca. Z jednej strony pragnie być lojalne wobec każdego z rodziców, z drugiej zaś doświadcza nacisku, by poprzeć jednego z nich. Sytuacja ta rodzi w dziecku silny stres, poczucie winy oraz dezorientację emocjonalną.


Dlaczego dochodzi do konfliktu lojalności?


Główną przyczyną konfliktu lojalności jest brak zgodności rodziców w kwestiach wychowawczych i opiekuńczych, szczególnie w trakcie rozwodu lub sprawy sądowej o opiekę nad dzieckiem. Wśród innych czynników można wymienić:


  1. Narzucanie dziecku narracji konfliktowej: Rodzice, świadomie lub nie, mogą oczekiwać, że dziecko „stanie po ich stronie”, więc negatywnie wypowiadają się o drugim rodzicu w obecności dziecka.

  2. Oczekiwania rodziców: Przykładowo, jedno z rodziców może dążyć do uzyskania wyłącznej opieki, próbując przekonać dziecko do swojej wizji sytuacji.

  3. Zerwanie relacji jednego z rodziców z dzieckiem: W sytuacji, gdy dziecko odczuwa presję lojalności wobec rodzica z którym spędza więcej czasu, może zacząć dystansować się od drugiego, nawet jeśli wcześniej więź z nim była dobra.

  4. Brak wsparcia emocjonalnego: Dziecko, nie mogąc liczyć na stabilne i bezpieczne środowisko emocjonalne, jest bardziej podatne na stres związany z konfliktem.


Jak konflikt lojalności wpływa na dziecko?


Konflikt lojalności może mieć długotrwałe konsekwencje dla dziecka, zarówno w sferze emocjonalnej, jak i społecznej:


  1. Poczucie winy: Dziecko może czuć się winne za to, że spędza więcej czasu z jednym z rodziców lub że musi dokonać wyboru.

  2. Stres i lęk: Konflikt między rodzicami wywołuje u dziecka poczucie niepewności oraz obawy o przyszłość rodziny.

  3. Trudności w relacjach interpersonalnych: Doświadczenie konfliktu lojalności może prowadzić do problemów z budowaniem zdrowych relacji w przyszłości, zarówno w rodzinie, jak i poza nią.

  4. Obniżenie samooceny: Dziecko, które staje się „polem bitwy” między rodzicami, często czuje się niedoceniane i nieważne, co negatywnie wpływa na jego poczucie własnej wartości.

  5. Problemy z koncentracją i nauką: Stres związany z konfliktem może wpływać na zdolności poznawcze dziecka, powodując trudności w szkole.


Jak zapobiegać konfliktowi lojalności u dziecka?


  1. Unikanie wciągania dziecka w konflikt: Rodzice powinni unikać rozmów na temat sporu opiekuńczego w obecności dziecka oraz nie oczekiwać od niego opowiedzenia się po jednej ze stron.

  2. Budowanie pozytywnego obrazu drugiego rodzica: Nawet jeśli relacje między rodzicami są trudne, ważne jest, aby dziecko miało możliwość zachowania pozytywnego obrazu obojga opiekunów.

  3. Współpraca rodzicielska: Rodzice powinni dążyć do porozumienia w kwestiach dotyczących opieki nad dzieckiem, np. korzystając z mediacji rodzinnych.

  4. Zapewnienie dziecku wsparcia emocjonalnego: Rozmowy z dzieckiem na temat jego uczuć i obaw mogą pomóc w złagodzeniu napięcia oraz pokazaniu, że jego potrzeby są priorytetem.

  5. Korzystanie z pomocy specjalistów: W przypadku nasilonych problemów warto skorzystać z pomocy psychologa dziecięcego lub psychoterapeuty rodzinnego, który pomoże dziecku poradzić sobie z trudnymi emocjami.


Jak wspierać dziecko w konflikcie lojalności?


  1. Zapewnienie stabilności: Dziecko powinno mieć poczucie, że jego codzienność nie jest zagrożona, a rodzice podejmują działania, by zapewnić mu bezpieczeństwo.

  2. Unikanie manipulacji: Ważne jest, aby rodzice nie wykorzystywali dziecka do uzyskania przewagi w konflikcie, np. przez wywieranie na nie presji emocjonalnej.

  3. Podkreślanie miłości obu rodziców: Dziecko powinno słyszeć, że jest kochane przez oboje rodziców, niezależnie od ich konfliktu.

  4. Wsparcie zewnętrzne: W przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu warto skorzystać z mediacji, konsultacji psychologicznych lub terapii rodzinnej.


Podsumowanie


Konflikt lojalności to trudne doświadczenie, które może mieć poważne konsekwencje dla dziecka. W interesie rodziców i instytucji sądowych leży zapewnienie dziecku wsparcia oraz ochrona jego dobra w trakcie sporów opiekuńczych.


Dbanie o emocjonalne potrzeby dziecka, unikanie wciągania go w konflikt oraz korzystanie z pomocy specjalistów to kluczowe kroki, które mogą zapobiec długotrwałym negatywnym skutkom tego zjawiska. Pamiętajmy, że dziecko ma prawo do miłości obojga rodziców i stabilnego środowiska, które pozwoli mu na zdrowy rozwój.

bottom of page